menu
search
پاسپورت یا گذرنامه ، مدرک شناسایی رسمی بین المللی است که هر دولت برای شهروندانش صادر می کند. پاسپورت هر کشور نمایانگر داشتن تابعیت آن کشور می باشد. پاسپورت دفترچه ای ۳۲ صفحه ای است که باید اطلاعات مخصوص به خود را طبق استانداردهای بین المللی و کشوری داشته باشد. این استاندارد ها توسط سازمان ICAO مشخص می شوند.
گذرنامه ها نیز دارای انواع سطوح امنیتی آشکار و پنهان هستند و برخی ویژگی های بسیار پیچیده و قابل رهگیری دارند. در برخی موارد اطلاعات بیومتریک نیز در پاسپورت ها ذخیره سازی می شوند.
در پاسپورت ها نیز همانند کارت های شناسایی بیشترین ویژگی های امنیتی از جمله گیلوش، میکروتکست، میکرو ایمیج ، مرکب های خاص و امنیتی ، انواع جلوه های فلورسنت، نخ های امنیتی، امضای دیجیتال ، تصاویر پنهان ، OVD ها مثل هولوگرام، واترمارک های خاص و… استفاده می شود. معمولا یک IC نیز با پاسپورت ها تلفیق و یکپارچه می شوند که اطلاعات را به صورت دیجیتال ذخیره سازی کند و توسط Reader های خاص اطلاعات آن بازیابی، اسکن و خوانده می شوند.
پاسپورت های هوشمند نیز گرایش قابل توجهی است که این سبک امروزی پاسپورت ها در قالب کارت هوشمند تغییر شکل داده اند که آن ها نیز دارای ویژگی های دیجیتال مخصوص به خود و پیش رفته امنیتی دارند.
برای حفاظت از جعل و سو استفاده از پاسپورت های معمولی و مرسوم، که تا چندی پیش کاربرد داشتند و تا کنون نیز، اعتبار و هویت آن ها پا برجاست از تدابیر امنیتی درطراحی ، چاپ، هولوگرام و یا محصولات مرتبط با آن مخصوصا Overlay Hologram که به صورت شفاف روی صفحات گذرنامه لمینیت می شود و … که در مباحث مختلف به آن پرداخته ایم، استفاده می شود.
امروزه با دیجیتالی شدن امور در تمامی عرصه های زندگی، این سند مهم مسافرتی نیز بی نصیب نمانده است. مدتی است که عنوان e-passport یا گذرنامه الکترونیکی را زیاد می شنویم؛ امنیت این سبک جدید از پاسپورت ها باید به نحو دیگری نسبت به گذرنامه های مرسوم، ایجاد و ضمانت شود.
برای اجرای ضمانت قابل تکیه و معتمد، ارتباط بین سند و دارنده آن، در پاسپورت های الکترونیکی، از یک چیپ امنیتی فرکانس رادیویی (RF Chip) با قابلیت رمزنگاری (Cryptography) استفاده می شود.این چیپ، علاوه بر حفظ و نگه داری اطلاعات و داده ای که در پاسپورت های کاغذی و مرسوم، همانند نام، نام پدر، تاریخ تولد، جنسیت و … توانایی ذخیره سازی و بازیابی اطلاعات بایومتریک (Biometric) اشخاص، مثل اثر انگشت، اسکن چشم و از این قبیل اطلاعات یونیک و منحصر به فرد را دارد.
استاندارد های پایه ای و فنی این چیپ ها، به همراه سایر اطلاعات لازم در رابطه با اسناد مسافرتی، که گذرنامه یکی از مهم ترین این عوامل است، توسط سازمان ICAO تعیین می شود.این استاندارد های به گونه ای وضع شده اند که در طول سفر، نقاط کنترل کننده مرزی اسناد که برای احراز هویت، باید به داده های شخصی افراد دسترسی داشته باشند، دارای مکانیزم موثری باشند که از سو استفاده و دستکاری اطلاعات حفاظت شود. سیستم های امضای دیجیتال، حفاظت دسترسی، رمزنگاری چیپ و ارتباط سخت افزاری با قرائت گر ها و اسکنر های مخصوص، هرکدام دارای مکانیزم ویژه ای هستند، تا پروژه ی e-passport یا همان گذرنامه های الکترونیکی، با موفقیت اجرا شود.
اسناد مسافرتی (Travel Documents) از مدارک امنیتی مهم است. مخصوصا اسنادی که متعلق به سفرهای خارجی می باشد و کاملا وابسته به سیاست های بین دو کشور می باشد که با توجه به روابط دو کشور، سخت گیری های مختلفی صورت می گیرد.ویژگی های اسناد مسافرتی توسط سازمان ICAO تعین و تبیین می شود و نظارت بر آن نیز بر عهده همین سازمان بین المللی می باشد. در این بخش به ویزا و ویژگی های امنیتی پیشنهادی آن می پردازیم.
ویزا (VISA) سندی است روی صفحات پاسپورت ها ضمیمه می شوند و نمایانگر اجازه ورود شخص به آن کشور است که توسط سفارت خانه یا کنسولگری کشور مربوطه برای شخص درخواست کننده صادر می شود.این مدرک مسافرتی تاییدیه ورود و اقامت یک شخص را به مدت معین در کشوری دیگر می باشد. و به همین علت باید دارای ویژگی های امنیتی مربوط به خود باشد چرا که سفارت شخص را ضمانت کرده است. این ضمانت در رابطه با مسائل سیاسی، سلامتی و سابقه قانونی فرد داده می شود. پس هرگونه سوءاستفاده از این مدرک، سلامت و امنیت آن کشور را به خطر می اندازد.
ویژگی های مورد استفاده در چاپ و تولید ویزا شامل کاغذ با کیفیت با چسب مطلوب جهت الصاق روی صفحات پاسپورت، مرکب های OVI و خاص، انواع هولوگرام ها و جلوه های متفاوت آن و قسمت هایی کد گذاری شده و Machie Readable دارند.
اسناد و مدارک، انواع مختلفی دارند که با توجه به کاربرد و کانال های مصرف آن، عمرمفیدش مشخص می شود و متناسب با آن، ماده مورد نظر به عنوان ماهیت جسمی سند انتخاب می شود. میزان امنیت اسناد، با توجه به ارزش معنوی، مالی، میزان گستردگی، عمرسند و دفعات استفاده تعیین می شود.